1-OTOMATİK
KAYDETME:
Excel'de
çalışırken belgelerimizin belirli aralıklarla otomatik olarak kaydedilmesini
sağlayabilir miyiz?
Araçlar*İçine
Ekle (Tools*Add-Ins) komutunu çalıştırın. Ekrana gelen diyalog kutusunda
Otomatik Kaydet (AutoSave) seçeneğini işaretleyip Tamam düğmesine basın. Artık
Araçlar (Tools) menüsünü açtığınızda Otomatik Kayıt (AutoSave) seçeneğinin
eklendiğini göreceksiniz. Bu komutu çalıştırınca ekrana Otomatik kaydetme
ayarlarını yapabileceğiniz bir diyalog kutusu gelecektir. Otomatik kaydetme
aralığı ve buna benzer diğer bir sürü seçeneği buradan ayarlayabilirsiniz.
2-ÜST
VE ALT BİLGİ:
Excel
tablolarımı kağıda dökerken üstbilgi ve altbilgi alanlarında değişik, kendime
özel bilgiler yazdırmak istiyorum. Örneğin basılan sayfanın başlığı, sayfayı
hazırlayan kişinin adı vs.. gibi. Bunu nasıl başarabilirim?
Excel5.0 ile
çalışma sayfalarınızı kağıda dökerken alt tarafa özel bilgiler yazdırmak
istiyorsanız, Dosya*Sayfa Yapısı (File*Page Setup) komutunu çalıştırın. Ekrana
gelecek olan diyalog kutusunun Üstbilgi/Altbilgi (Header/Footer) sekmesine
gidin. Burada üstbilgi (header) ve altbilgi (footer) alanlarını
özelleştirebilir, bu alanlara yazılacak olan bilgileri aşağı doğru açılan
listelerden seçebilirsiniz. Excel 95 sizin için bir dizi seçenek hazırlamıştır.
Bu seçenekler arasında kendinize uygun olan seçeneği bulamazsanız Özel Üstbilgi
(Custom Header) veya Özel Altbilgi (Custom Footer) düğmelerinden birine basıp
ekrana gelecek olan diyalog kutusunda istediğiniz özel ayarı yapabilirsiniz.
3-SAYILARI
BİÇİMLEME:
Bir hücreye
yazdığımız rakamlar bazen ondalık kesir basamaklı, bazen TL eklenmiş olarak
görünüyor. Bazen de yazdıklarım tarihe dönüşüveriyor. Bunun nedeni nedir?
Bunun nedeni, seçtiğiniz hücrelerin biçiminin kullanma amacınızdan farklı
biçimlenmiş olması. Bu durumu düzeltmek için, hücre veya hücreleri seçin, sağ
fare tuşu ile üzerine tıklayıp Hücreleri Biçimle (Format Cells) komutuna
tıklayın. Karşınıza gelen diyalog kutusunun Sayı (Number) bölmesindeki listede,
Genel, Sayı, Para Birimi, Tarih, Zaman gibi seçenekler göreceksiniz. Bunlar
hücrenin biçimini belirler. Bu diyalog kutusunun sağındaki pencere içinde ise bu
biçimlerin farklı türleri yer alır. Her birinin üzerine geldiğinizde açıklaması
diyalog kutusunun üzerinde görünür, ama bir örnek vererek konuyu daha iyi
açıklayalım: Hücreye yazdığımız rakamın ondalık kesirden sonra iki hanesinin
görünmesini istiyorsak, Hücreleri Biçimle diyalog kutusunda Sayı seçeneğini
seçin; Ondalık Yerleri (Decimal places) kısmına 2 yazın. Excel ondalık kesrini
virgül (,) olarak gösterir. Buradaki 1000 Ayracı Kullan (Use 1000 Seperator)
seçeneğini işaretlerseniz, rakam sondan itibaren üçer hanede bir nokta (.) ile
ayrılacaktır (örneğin 345 bin, 345.000,00 olarak gösterilir).
4-PARA
BİRİMİNİ DEĞİŞTİRME:
Para birimi
girdiğimiz hücrelerde hep TL çıkıyor. Bazen para birimi olarak ABD doları da ($)
kullanıyoruz. Hücre biçimlerini kendimiz belirleyemez miyiz?
Default para
birimini Windows 95 belirler. Bunu Denetim Masası*Bölgesel Ayarlar*Para Birimi
(Control Panel*Regional Settings*Currency) bölmesinden değiştirebilirsiniz.
Ancak yapacağınız değişiklik tüm belgelerinizi etkiler. Bazı hesap tablolarında
TL, bazılarında $ işareti kullanacaksanız, Excel size hücreleri özel olarak
biçimleme seçeneği sunar. Özel biçimlemek istediğiniz hücreleri seçip üzerlerine
sağ fare tuşu ile tıklayın ve Hücreleri Biçimle*Sayı (Format Cells) komutunu
çalıştırın. Karşınıza gelen diyalog kutusunun Sayı (Number) bölmesine girip
listeden İsteğe Uyarlanmış'ı (Custom) seçin. Tür (Type) kısmının altındaki
listede bazı hazır rakam formatları göreceksiniz. Bunlardan sizin için uygun
olanını seçin. Örneğin seçtiğiniz hücrede 3455 yazıyorsa ve listeden #.##0,00
seçeneğini işaretlemişseniz, gerçek ra kam 3.455,00 olarak görünecektir.
Rakamınızın nasıl görüneceğini diyalog kutusunun Örnek (Sample) kısmında
görebilirsiniz. Son olarak Tür kısmında görünen biçimin sonuna bir boşluk
bırakıp $ işaretini yazın. Tamam düğmesine tıkladığınızda hücrede 3.455,00 $
yazdığını göreceksiniz.
5-DEFAULT
AYARLARINI DEĞİŞTİRMEK:
Excel'i her
açtığımda yazıtipi, üstbilgi ve altbilgi alanları, kenar boşlukları, kılavuz
çizgileri default olarak geliyor. Bu default değerleri değiştiremez miyiz?
Bu ayarların bazılarını Araçlar*Seçenekler (Tools*Options) komutu ilke
açılan diyalog kutusunun çeşitli bölmelerinden değiştirebilirsiniz, ancak
hepsini değil. Bunun daha değişik bir yolu var: Excel'de yeni bir kitap
(workbook) açın ve yazıtipinden, altbilgi ve üstbilgi alanlarına, kenar
boşluklarından kılavuz çizgilerinin görünüp görünmeyeceğine her şeyi istediğiniz
gibi düzenleyin. Sonra bu kitabı Excel programınızın bulunduğu klasörün
altındaki XLStart klasörüne KİTAP.XLT adıyla kaydedin. (İngilizce Excel 95
kullanıyorsanız bu dosyayı BOOK.XLT adıyla kaydedin.) Artık Excel'i her
açtığınızda kendi belirlediğiniz default değerlerle karşılaşacaksınız.
6-Excel
Sayfasız Açılsın.
Excel'i her
açtığınızda, karşınıza boş bir kitap sayfası gelir. Mevcut bir Excel dosyasını
açacaksanız, bu sayfa boşu boşuna açılmış olur. Excel'in sayfasız olarak
açılmasını istiyorsanız, masaüstünde bir Excel kısayolu yaratın. Bu kısayola sağ
fare tuşu ile tıklayıp Özellikler (Properties) komutunu çalıştırın. Kısayol
(Shortcut) bölmesinin Hedef (Target) kısmında yazılı program yolunun sonuna /E
parametresini ekleyin.
7-ONDALIK
VE BASAMAK AYRAÇLARI.
Excel'de
ondalık ayracı default olarak virgül (,), binlik hane ayracı nokta (.)
işaretleri ile gösterilir. Aslında bunu Windows 95 belirler. Ondalık ayracının
nokta, binlik basamak ayracının virgül olmasını istiyorsanız, Windows 95'te
Denetim Masası*Bölgesel Ayarlar*Sayı (Control Panel*Regional Settings*Number)
bölmesine girin. Aradığınız ayarları burada bulacaksınız.
8-SAYFALARA
İSİM VERMEK:
Bir Excel
çalışma kitabının sayfaları Sayfa1, Sayfa2,… olarak isimlendirilmiştir. Bunlara
özel bir isim vermek istiyorsanız sayfa sekmesinin üzerine çift tıklayın, yeni
sayfa ismini girip Tamam düğmesine tıklayın.
9-ÖZEL
DÜĞMELER EKLEMEK.
Excel araç
çubuklarında bulamadığınız düğmeleri arıyorsanız, araç çubuğuna sağ fare tuşu
ile tıklayıp Özelleştir (Customize) komutunu çalıştırın. Her bir kategoriyi
seçtiğinizde, yan tarafta kullanabileceğiniz düğmeleri göreceksiniz. Bu
düğmelerin üzerine tıkladığınızda, diyalog kutusu üzerinde açıklaması belirecek.
Bu düğmeleri fare ile araç çubuğuna sürükleyip bırakabilirsiniz.
10-EXCEL’İN
DOSYA AÇ KLASÖRÜYLE AÇILMASI:
Excel ile
hazırladığınız belgeleri belirli bir klasör altında tutuyorsanız, Dosya*Aç
komutuyla direkt karşınıza bu klasörün çıkmasını isteyebilirsiniz. Bunun için
Araçlar* Seçenekler*Genel (Tools*Options*General) bölmesine girin. "Varsayılan
dosya yeri" (Default file location) bölmesine Dosya Aç komutu ile açılmasını
istediğiniz klasörün yolunu yazın.
11-BULUNAN
DEĞERLERİ BAŞKA HÜCRELERDE KULLANMA:
Hücrelerde
formüller kullanarak hesaplama yaptırıyoruz. Bulunan değerleri başka sayfaların
başka hücrelerinde de kullanmanın pratik bir yolu var mı?
Diyelim ki,
Sayfa1'in D sütununa mart ayı giderlerini kalem kalem girdiniz ve sütun sonunda
tüm giderleri toplayıp mart ayı giderlerini buldunuz. Bu toplamı başka
hücrelerde kullanacaksanız kopyalayıp yapıştırmak yetmez; çünkü formülde hücre
adresleri yeni hücrenin konumuna göre değişir; yani bir anlamda değerler değil
formül kopyalanır. Yapılacak iş, formülü değil hücre adresini kopyalamaktır.
Örneğin mart ayı toplamı, Sayfa1'in D5 hücresinde ise bunu başka bir sayfadaki
başka bir hücreye kopyalarken =Sayfa1!D5 formülünü kullanmanız gerekir. Bunun
pratik yolu ise, kaynak alınacak hücrelere bir ad vermektir. Örneğin, orijinal
mart ayı toplamının bulunduğu hücreyi seçip Ekle*Ad*Tanımla (Insert*Name*Define)
komutunu çalıştırırsanız, karşınıza Ad Tanımla (Define Name) diyalog kutusu
çıkar. Çalışma kitabındaki adlar (Names in workbook) kısmına bir ad girin
(örneğin mart_toplam). Burada sözcükler arasında boşluk bırakmamaya dikkat edin.
Tamam düğmesine tıkladığınızda o hücrenin bir ismi olur. Artık o çalışma
kitabının herhangi bir sayfasında herhangi bir hücreye =mart_toplam
yazdığınızda, orijinal hücredeki mart ayı toplamı görünecek.
12-HATA
MESAJLARININ ANLAMI:
Excel'de
formüller kullandığımızda, hücrelerde bazen hata mesajları çıkıyor. Bunların
anlamı nedir?
O halde size
hata mesajlarının anlamını açıklayalım.
#SAYI/0! (#DIV /0!) Formülünüz bir
sayıyı sıfıra bölmeye veya bölme işlemi için boş bir hücreye göndermeye
çalışıyor. Bildiğiniz gibi bir sayı sıfıra bölünemez.
#AD? (#NAME?) Formül,
çalışma tablosunda bulunmayan bir alan adına başvuru yapıyor. Hücrelerinizi
adlandırdıysanız, yazım yanlışı yapmış ta olabilirsiniz.
#YOK! (#NULL?)
Formülde hücre başvurularını bağımsız değişkenlerden ayırmak için virgül veya
noktalı virgül kullanmanız gereken yerlerde boşluk kullandığınızı gösterir.
#SAYI! (#NUMBER!) Formülünüzde bir sayı ile ilgili bir sorunla
karşılaştığınızı gösterir. Bu, Excel formülünde yanlış türde bir bağımsız
değişken veya hesaplama sonucu, çalışma sayfasında görüntülenemeyecek kadar
büyük veya küçük bir değer olabilir.
#REF! Excel, geçersiz bir hücre
başvurusu ile karşılaştığında belirir. Bu, formül içinde başvurulmuş bir hücreyi
sildiğinizde veya üzerine başka bir hücre yapıştırdığınızda olabilir.
#DEĞER! (#VALUE!) Bir formülde yanlış türde bir bağımsız değişken, yanlış
tür bir işlem kullandığınızda veya metin girişi içeren hücrelere başvuru yapan
matematik işlemler yapmaya kalkıştığınızda belirir.
13-BÜYÜK
KÜÇÜK HARF DEĞİŞİMİ:
Word'de
büyük harflerle yazdığımız sözcükleri küçük, küçük harflerle yazdıklarımızı
büyük yapmayı öğrenmiştik. Excel'de bunun için bir kısayol tuş kombinasyonu yok
mu?
Bunun için
bir klavye kombinasyonu yok ama yaratacağınız iki ufak makro ile bu işi kendiniz
halledebilirsiniz.
Metni büyük harfli yapmak için şu makroyu kullanın:
Sub BuyukHarf()
For Each c In Selection.Cells
c.Value=Ucase$(c.Value)
Next c
End Sub
Metni küçük harf yapmak
içinse şu makroyu kullanın:
Sub KucukHarf()
For Each c In
Selection.Cells
c.Value=Lcase$(c.Value)
Next c
End Sub
Bu
makroları kullanmak için, içindeki sözcükleri değiştirmek istediğiniz hücreleri
seçin ve makroyu çalıştırın. İsterseniz bu makroları araç çubuğuna düğme olarak
da atayabilirsiniz. (Makro yaratmayı bilmiyorsanız, bkz. 95 no'lu püf noktası.)
14-OTOMATİK
DOLDURMA:
Excel,
haftanın günlerini, ayları ve rakamları otomatik doldurabilir. Örneğin bir
hücreye Ocak yazın; bu hücreyi seçili duruma getirip sağ alt köşesindeki noktayı
fare ile çekiştirerek seçili alanı sütunun altına doğru 4-5 hücre genişletin.
Diğer hücrelerin (Şubat, Mart, Nisan,…) olarak dolduğunu göreceksiniz.
Rakamlarda ise en az iki veri girişi gerekir. Örneğin bir sütunda ilk hücreye 1,
ikinci hücreye 2 yazıp aynı işlemi yaparsanız, geri kalan hücreler (3, 4, 5,…)
olarak dolar. Bu tür verilerde ilk iki hücreye birer atlamalı doldurma
yaparsanız (örneğin 1 ve 3 ya da Ocak, Mart) otomatik doldurma işlemi de birer
atlamalı devam eder (1, 3, 5, 7, 9… veya Ocak, Mart, Mayıs,… gibi). Sadece gün,
ay ve rakamlarla da sınırlı değilsiniz. Otomatik doldurulacak serileri kendiniz
tanımlayabilirsiniz. Bunun için Araçlar*Seçenekler*Özel Listeler
(Tools*Options*Custom Lists) bölümüne girip YENİ LİSTE seçeneğini işaretleyin ve
Liste Girdileri (List entries) kısmına serinizi yazıp Ekle (Add) düğmesine
tıklayın.
15-SEÇİLİ
SÜTUNU BAŞKA SÜTUNA TAŞIMA:
Excel'de
seçili bir sütunu nasıl başka bir sütuna taşırım?
Excel'de
belirli bir hücre alanını seçtiyseniz, bu alanın etafında bir kontur çizgisi
oluşur. Fare imlecini bu kontur çizgisinin üzerine getirdiğinizde, imleç ok
işareti halini alır. Bu imleçle bir hücre alanını boş bir alana sürükleyip
bırakabilirsiniz. Böylece veriler bir alandan başka bir alana taşınmış olur. Ama
sürüklediğiniz alan dolu ise, buradaki verilerin silineceği uyarısı ekrana
gelir. Bu işlemi yaparken <Shift> tuşunu basılı tutarsanız, seçili alan
kopyalanır, yani ayni alandan iki tane olur. Burada da sürüklediğiniz alan dolu
ise, buradaki verilerin silineceği uyarısı ekrana gelir. Aynı işlemi
<Ctrl>+<Shift> tuşlarına basarak gerçekleştirirseniz, taşıma
yaptığınız alanda yeni bir sütun oluşur ve komşu hücrelerdeki veriler bozulmadan
verileriniz araya girer.
16-BİRİM
DÖNÜŞTÜRME:
Elimizde
pound, Fahrenhaeit, galon gibi metrik sistemde kullanılmayan birimler cinsinden
değerler var. Bunları Excel'de kolayca metrik sisteme dönüştürebilir
miyiz?
Evet. Ama
önce Araçlar*İçine Ekle (Tools*Add-Ins) komutu ile çıkan diyalog kutusundan
Çözümleme Araç Paketi'ni (Analysis ToolPak) işaretleyip bu modülün yüklenmesini
sağlamalısınız. Bu işlem tamamlandıktan sonra ÇEVİR (CONVERT) fonksiyonunu
kullanarak birimleri dönüştürebilirsiniz. Aşağıda sırasıyla libreyi kilograma,
Fahrenheit'ı Celcius'a, litreyi galona, watt'ı beygirgücüne dönüştürmek için
verdiğimiz 4 örnek fonksiyonlara bakabilirsiniz. Bunlarda rakam yerine hücre
adresi yazarsanız o hücredeki rakama göre işlem yapılır. Diğer birimlerin nasıl
kullanılacağını Excel Yardım dosyalarında ÇEVİR (CONVERT) sözcüğünü aratarak
bulabilirsiniz.
=ÇEVİR(1; "lbm"; "kg")
=ÇEVİR(78; "F"; "C")
=ÇEVİR(C12; "lt"; "gal")
=ÇEVİR(30; "w"; "h")
17-HÜCRE
ORTASINA ÇİZGİ ÇİZMEK:
Bir
sayının iptal edildiğini göstermek için Bir Excel hücresinin üzerini bir köşeden
bir köşeye çizmemiz gerekiyor. Ama hücrenin boyutunun değiştiğinde çizginin de
boyunun buna göre hizalanmasını istiyoruz.
Çizim
(Drawing) araç çubuğunu açın. Bu araç çubuğu üzerindeki Çizgi (Line) düğmesine
tıklayın. Fare imleci bir artı işaretine dönüşecektir. Diyagonal olarak
çizeceğiniz hücrenin üzerine gelin, klavyeden <Alt> tuşuna basın ve basılı
tutun; çizginizi çizin. <Alt> tuşuna basıp bu çizgiyi çizince çizgi bu
hücreye yapıştırılır. Artık hücre bir yere taşınırsa ya da boyutu değişirse
çizginin boyutları da otomatik olarak buna göre değişecektir. Çizginin renk,
kalınlık gibi özelliklerini ayarlamak için çizginin üzerine çift tıklayın ve
açılan diyalog kutusundan gerekli ayarları yapın.
18-HÜCREYİ
METNE UYDURMAK.
Excel'de
yazdığınız bir metnin yazıldığı hücreye tamı tamına uymasını sağlamak için
Biçim*Sütun*En Uygun Genişlik (Format*Column*AutoFit) komutunu
kullanabilirsiniz. Bu işlemin en pratik yolu ise, metni girdikten sonra fare
imlecini hücrenin bulunduğu sütunun başlığına götürüp, sağ hücre sınırı üzerine
çift tıklamaktır. Aynı şey satırlar için de geçerlidir.
19-ÇOK
UZUN SAYFALAR.
Excel durum
çubuğu tüm sayfaları aynı anda görüntülemeye yetmez. Tüm sayfaları görmek
için durum
çubuğunun sağındaki sola sağa kaydırma düğmelerinin üzerine sağ fare tuşu ile
tıklayın ve istediğinizi seçin.
20-OTOMATİK
TOPLAM.
Bir
sütundaki tüm değerleri toplamını o sütunun altındaki hücreye yazdırmak
istiyorsanız, bu hücreye gelip araç çubuğundaki Otomatik Toplam (üzerinde sigma
simgesi var) düğmesine tıklayabilirsiniz. Klavyeyi tercih edenler ise
<Alt>+<Shift>+0 tuşuna basabilir.
21-ENTER
TUŞUNU KONTROL EDİN.
Excel'de bir
hücreye yazdıktan sonra <Enter> tuşuna basarsanız, etkin hücre seçicisi
bir alt hücreye, <Shift>+<Enter> tuşuna basarsanız bir üst hücreye
geçer. Ama genelde alt alta hücreleri değil yan yana hücreleri dolduruyorsanız
bu düzeni değiştirebilirsiniz. Araçlar*Seçenekler*Düzen (Tools*Options*Edit)
bölmesine girin, Yön bölmesini Sağ olarak belirleyin. Artık <Enter> tuşuna
bastığınızda bir sağdaki hücre seçilecek.
22-HIZLI
KOPYALAMA.
Bir hücrenin içeriğini bir alttaki hücreye kopyalamak istiyorsanız, alt hücreye gidip <Ctrl>+<"> tuşlarına basın.
23-FORMÜL
KOPYALAMA.
Aynı formülü
aynı anda birden fazla hücreye girmek için, hücrelerin tümünü seçin, formülü
yazın ve <Ctrl>+<Enter> tuşuna basın.
24-BÜYÜK
ALANLARI SEÇMEK.
Büyük bir
veri alanını fare ile kaydırarak seçmek yerine bir anda geniş bir seçili alan
oluşturabilirsiniz. Bunun için <Ctrl>+* tuşlarına basmanız yeterli. Excel
sizin için bu büyük alanı seçecektir.
25-EXCEL'DEN
WORD'E TABLO AKTARMA:
Bunun üç yolu var: Basit
Yapıştırma (bkz. Bunları da Bilin!; xx. Tablo Yapıştırma); Gömme; ve Bağlama.
Basit yapıştırma hesap tablosunun sadece bir görüntüsünü yapıştırır. Excel'de bu
hesap tablosunu açıp yapacağınız değişiklikler, Word'e yapıştırılmış tabloya
yansımaz. Gömme (Embedding) işleminde ise, Excel tablosunda yapacağınız
değişiklikler Word'e yapıştırılmış tabloya yansımaz, ancak Word'deki tablo
üzerine çift tıkladığınızda, tablo ile birlikte Word'ün araç çubuğu ve menüleri
Excel'inki gibi olur ve tablo üzerinde gerekli değişiklikler yapılabilir. Gömme
işlemi için şu adımları izleyeceksiniz: Excel'deki tabloyu seçip <Ctrl>+C
tuşlarıyla kopyaladıktan sonra Word'e geçin ve Düzen*Özel Yapıştır (Edit*Paste
Special) komutunu çalıştırın. Açılan diyalog kutusunda Yapıştır (Paste) ve
Microsoft Excel Çalışma Sayfası Nesne'yi ( Microsoft Excel Worksheet Object)
seçin. Tamam düğmesine tıklayın.
Bağlama (Linking) işlemi ise Excel'deki
tabloda sonradan yaptığınız değişikliklerin, Word'e yapıştırdığınız tabloya
yansımasını sağlar. Bağlama işlemi için şu adımları izleyeceksiniz: Excel'deki
tabloyu seçip <Ctrl>+C tuşlarıyla kopyaladıktan sonra Word'e geçin ve
Düzen*Özel Yapıştır (Edit*Paste Special) komutunu çalıştırın. Açılan diyalog
kutusunda Bağ Yapıştır (Paste Link) ve Biçimlendirilmiş Metin'i (Formatted Text)
seçip Tamam düğmesine tıklayın. Word'deki tablo üzerine sağ fare tuşu ile
tıklayıp açılan menüden Bağlantıyı Güncelleştir (Update Link) komutuna
tıklarsanız, tablonuz Excel'de yapılan değişikliklere göre güncellenir. Bu
menüde Excel'de bağlantı kurulmuş dosyayı açmak için de komutlar vardır.
26-Bazı
tablolarımız, sayfayı yatay konuma getirsek bile sayfaya sığmıyor. Ne
yapmalıyız?
Önce araç
çubuğundaki Sayfa Önizleme (Print Preview) düğmesine tıklayarak sayfanın
baskıdan önceki görünümüne geçin. Üstteki Kenar Boşluğu (Margins) düğmesine
tıklayın. Hücrelerin ve sayfanın sınırları belli olacak; bunları çekiştirerek
hem hücrelere sığmayan metinleri düzeltebilir, hem de sayfada yazılabilecek
alanın boyutlarını genişletebilirsiniz. Tablonuz bir sayfaya yine sığmıyorsa
Ayarla (Setup) düğmesine tıklayın. Karşınıza sayfa yapısını ve diğer sayfa
ayarlarını yapabileceğiniz bir diyalog kutusu gelecek. Burada sayfanın yatay
dikey ayarlarını yapabileceğiniz gibi, Sığdır (Fit to) seçeneğini işaretleyerek,
tablonuzu enine ve boyuna kaç sayfaya sığdırmak istediğinizi
belirleyebilirsiniz. Gerekirse Küçültme/Büyütme (Adjust to) alanına yüzde
cinsinden değerler girerek tablonuzu büyütüp küçültebilirsiniz. Bu işlemler
hücreleri ve yazıtipin i uygun boyutlarsa getirecektir. Tabii fazla uzun bir
tablo hazırlamışsanız, bunu tek sayfaya sığdırmak, yazıların okunamayacak kadar
küçülmesine yol açacaktır. Fazla zorlamayın ve tablonuzu birden fazla sayfada
sunmanın yollarını arayın. Ne de olsa bir kağıdın boyutları sınırlıdır.
27-Hücrenin
içinde birden fazla satır kullanmanın yolu nedir?
Sütun
başlıklarınızın birinci satırda yer aldığını varsayalım. Satırın başındaki satır
numarasına bir kere tıklayın ve tüm satırı seçili duruma getirin. Biçim*Hücreler
(Format*Cells) komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusundan
Hizalama (Alignment) bölümüne gidin. Bu bölümde de hücre içerisindeki metnin
yatay ve dikey olarak nasıl yerleştirileceği ayarlanabilir. Bunun hemen
yanındaki Metni Sar (Wrap Text) seçeneğini aktif hale getirirseniz, hücre
içerisinde istediğiniz kadar satır kullanabilirsiniz. Excel hücre içerisindeki
satırları otomatik olarak bir alta kaydırır. Eğer satırı istediğiniz yerde alta
geçirmek istiyorsanız hücre içerisinde satırı yazarken <Enter> yerine
<Alt+Enter> tuşlarını kullanarak satırı bir alta kaydırabilirsiniz.
28-İki farklı
sayfadaki hesap tablolarımı raporumuzun tek sayfasına nasıl bastırabiliriz?
Diyelim ki
Excel kitabınızın ilk sayfasında (Sayfa1- "Sheet1") aşağıdaki gibi bir tablo
var.
Sayfa2'de ise çok benzer, ancak B Grubu olarak adlandırılmış birtakım
veriler olsun. B Grubu verileri A Grubu verilerinin tam altına taşınmış halde
yazıcı çıkışı almak istiyorsunuz. O halde Sayfa2'ye (Sheet2) gidin. Görünüm*Araç
Çubuğu*Özelleştir (View*Toolbars*Customize) düğmesine tıklayın. Kategoriler
(Categories) listesinde Yardımcı (Utility) seçeneğinin üzerine gelin. Sağ
tarafta, üzerinde fotoğraf makinesi simgesi olan düğmeyi araç çubuğuna
sürükleyip bırakın. Bu kamera düğmesidir. Diyalog kutularını kapattıktan sonra
Sayfa2'de veri girilmiş alanı seçin (Burada A1:D6) ve kamera düğmesine tıklayın.
Sayfa1'e geçip bu sayfanın altındaki uygun bir hücreye (örneğimizde A8)
tıklayın. Sayfa2'deki verilerin bir görüntüsü Sayfa1'in üzerine
yapıştırılacaktır. <Alt> tuşunu basılı tutarak yapıştırılan görüntüyü
uygun bir konuma sürükleyin. Yapıştırdığınız alanın çerçevesini silmek için
üzerine sağ fare tuşu ile tıklayıp menüden Nesneyi Biçimle (Format Object)
komutunu çalıştırın. Desen (Pattern) bölmesinde Hiçbiri (None) seçeneğini
işaretleyip Tamam düğmesine tıklayın. Aşağıdaki gibi bir tablo elde edeceksiniz.
Sayfa2'deki değerleri değiştirirseniz, Sayfa1'e yapıştırdığınız alan içindeki
değerler de değişecek.
29-SEÇİMİN
VAZİYETİ.
Bir Excel
çalışma sayfasında bir dizi hücreyi seçtikten sonra bu seçim alanındaki bazı
bilgileri Excel penceresinin hemen altındaki durum çubuğunda bulunan Otomatik
Hesaplama kutusundan alabilirsiniz. Bu kutuda normalde seçtiğiniz hücredeki
sayıların toplamı görüntülenir. Ancak bu kutunun üzerine gidip sağ fare
düğmesine bastığınızda bir menü açılır. Bu menüden seçimle ilgili ortalama, sayı
adedi, en büyük ve en küçük değerleri ve elbette sayıların toplamını ekrana
getirebilirsiniz.
30-BAŞLIK
ORTALAMA.
Çalışma tablosunun bir satırında belirli hücreler arasına ortalanmış bir başlık yazmak istiyorsanız, ilk hücreye başlığınızı yazın. Sonra o satırda ilk hücre ile birlikte ortalama yapılacak tüm hücreleri seçin ve araç çubuğunda Sütunlar Arasında Ortala (Merge and Center) düğmesine tıklayın.
31-TABLO
YAPIŞTIRMA.
Excel'de hazırladığınız tabloyu bir Word belgesine, Word tablolarına benzer bir şekilde yapıştırmak istiyorsanız, tabloyu Excel'de seçip <Ctrl>+C tuşlarına basın. Daha sonra Word belgesine geçip Düzen*ÖzelYapıştır (Edit*Paste Special) komutunu çalıştırın. Türü (As) kısmında Biçimlendirilmiş Metin'i (Formatted Text) seçip Tamam düğmesine tıklayın.
32-WORD'DEN
EXCEL'E TABLO.
Word'de
hazırladığınız bir tablo varsa bunu Excel'e kes/yapıştır yöntemi ile biçimi
bozulmadan aktarabilmeniz için o tablonun Word'ün tablo yaratma fonksiyonları
ile değil, aralarına sekme (Tab) verilerek hazırlanmış olması gerekir. Bu
sekmeler, Excel'de verinin bir sağdaki hücreye yazılacağını belirtir.
33-EXCEL'DE
BİR GRAFİĞİ NASIL ÇİZDİRİRİZ?
Bunu basit
bir örnek üzerinde açıklayalım. Diyelim ki aşağıdaki gibi bir veritabanımız var.
Bu veritabanında belirtilen kamyonların her ay taşıdıkları yük miktarı grafik
olarak gösterilmek isteniyor.
Önce bu tablonun tamamını seçin ve araç
çubuğundaki Grafik sihirbazı (Chart Wizard) butonuna tıklayın. İmleç artı
işaretine dönüşecektir. Bu imleç ile hesap tablosunun boş bir alanına bir
dikdörtgen çizin. Karşınıza Grafik sihirbazının 1. adımı çıkacak. Tablonun
tamamını önceden seçtiğiniz için Aralık (Data range) kısmında değişiklik
yapmanız gerekmez; İleri (Next) düğmesine tıklayın. 2. ve 3. adımlarda
grafiğinizin biçimini seçeceksiniz; bu tercih size kalmış. 4. adımda satır veya
sütunlardaki verilerin grafik üzerindeki yerleşimi ile ilgili ayarlar var.
Örneğimizde bu diyalog kutusunda bir değişiklik yapmak gerekmiyor; ama diyalog
kutusunda görünen örnek grafiğe göre bu seçeneklerin ne işe yaradığını kolayca
görebilirsiniz. 5. adımda göstergeyi (lejand) ekleme seçeneğinin yanı sıra,
grafik başlığını ve eksen başl ıklarını yazabileceğiniz alanlar bulunur. Bunları
doldurun. Son düğmesine tıkladığınızda grafiğiniz oluşacak. Grafiğin renklerini,
çizgi ve kenarlık kalınlıklarını değiştirmek için, Grafiğin üzerine çift
tıklayın; daha sonra biçimini değiştirmek istediğiniz öğenin üzerine çift
tıklayın. Karşınıza biçimle ilgili her tür değişikliği yapabileceğiniz bir
diyalog kutusu gelecek.
34-RAKAMLARIN
EN YAKIN TAM SAYIYA YUVARLANMASI:
Bunun için
Excel'in YUVARLA (ROUND) fonksiyonundan yararlanabilirsiniz. Ancak, fonksiyonlar
verilerin bulunduğu hücrelerde kullanılamazlar; yoksa fonksiyon döngüye girer.
Bu yüzden, bir sütuna sayıları girdiyseniz, yanındaki sütuna YUVARLA fonksiyonu
ile yuvarlatılmış hallerini yazmalısınız. Sonra gerekirse gerçek rakamların
bulunduğu sütunu seçip, sağ fare menüsünden Gizle (Hide) komutu ile bu sütunu
gizleyebilirsiniz. Şimdi YUVARLA fonksiyonunun nasıl kullanıldığını anlatalım:
=YUVARLA(A5;-1) gibi bir değer A5 sütunundaki rakamı bir basamak yuvarlar.
Örneğin rakam 3456 ise 3460 yapar. -1 yerine -2 kullansaydık yuvarlanmış rakam
3500 olacaktı. Burada eksi (-) işareti sizi şaşırtmasın: Burada 1, 2 gibi
pozitif bir değer kullansaydık, varsa ondalık kesirden sonrasını yuvarlayacaktı.
Örneğin 3456,45 gibi b ir rakam
için =YUVARLA(A5;1) fonksiyonunu
kullanırsanız, yuvarlanmış rakam 3456,5 olur.
35-Raporumuzda matrisler kullanacağız. Bu
matrislerin çarpımını Excel'de otomatik yaptırabilir miyiz?
Excel bu özelliğe sahip. Örneğin çalışma tablonuzun A1:C3 alanında 3x3'lük bir matris ile F1:G3 alanında 3x2'lik birer matris olsun. (İki matrisin çarpılabilmesi için, ilk matrisin sütun sayısının, ikinci matrisin satır sayısına eşit olması gerektiğini hatırlatalım.) 3x3'lük (mxn formatındaki) matris ile 3x2'lik (nxp formatındaki) iki matris çarpılırsa, 3x2'lik (mxp formatında) yeni bir matris oluşur. O halde çalışma tablomuzun boş ve uygun bir yerinde 3x2'lik bir alan seçin ve bu alana =DÇARP(A1:C3; F1:G3) formülünü girip (İngilizce Excel kullanıyorsanız DÇARP yerine MMULT fonksiyonunu kullanın) <Shift>+<Ctrl>+<Enter> tuşlarına basın. İşte matris çarpımınız karşınızda…
36- Makroları tüm kitaplarda geçerli kılmanın
yolu:
Bu, Excel'i yaratanların bir azizliği. Excel'de makrolar Word'den farklı bir şekilde kaydedilir. Makrolarınızı tüm belgelerde geçerli kılmak için şu yolu izlemelisiniz: Excel'de bir kitap (workbook) açın. Araçlar*Makro Kaydet*Yeni Makro Kaydet (Tools*Record Macro*Record New Macro) komutuna tıklayın. Karşınıza gelen diyalog kutusuna yeni makronuzun adını girin ve Seçenekler (Options) düğmesine tıklayın. Saklama Yeri (Store in) kısmında Kişisel Makro Çalışma Kitabı (Personal Macro Workbook) seçeneğini işaretleyin. Tamam düğmesine tıklayarak açılan Modül sayfasında yeni makronuzu yazın. (Bu şekilde makro yazmak için Visual Basic for Applications dilini bilmeniz veya elinizde makro örneklerinin olması gerekir.) Dosyayı PERSONAL.XLS adıyla EXCEL\XLSTART dizinine kaydedin. Bundan böyle her Excel'i açtığınızda bu dosya karşınıza gelecek, yarattığı nız her yeni makro bu dosyaya eklenecek ve üzerine açtığınız tüm dosyalarda tüm makrolarınız geçerli olacak. Tabii, Excel'i her açtığınızda PERSONAL.XLS dosyasının görünmesini istemeyebilirsiniz. Öyleyse bu dosya açıldığında Pencere*Gizle (Windows*Hide) komutunu çalıştırın. Yeni bir makro yaratacağınız zaman bu dosyayı Pencere*Göster (Window*Unhide) komutuyla görünür hale getirmeniz gerektiğini de unutmayın.
37-Formül (işlev) kullanarak yaptığım
hesapların, formül olarak değil, rakamsal değer olarak görünmesini
istiyorum.
Bir hücrede formül kullanarak
yaptığınız hesabı başka bir hücreye kopyalayacaksanız, bu hücreyi seçin ve
Ctrl+C tuşları ile kopyalayın. Sonra kopyalama yapacağınız hücreye geçerek
Düzen*ÖzelYapıştır (Edit*Paste Special) komutunu çalıştırın. Ekrana gelen
diyalog kutusunda Değerleri (Values) seçeneğini işaretleyip Tamam düğmesine
tıklayın. Ama bir hücre veya hücre grubundaki formülleri rakamsal değere
çevirmek istiyorsanız, şu makroyu da kullanabilirsiniz:
Sub Form2Deger()
For Each c In Selection.C ells
c.Formula=c.Value
Next c
End Sub
38-DİKİNE
BAŞLIKLAR KULLANMAK:
Excel
tablonuzda dikine başlıklar kullanmak istiyorsanız, başlığın yer aldığı hücreyi
seçin, üzerine sağ fare tuşu ile tıklayıp Hücreleri Biçimle (Format Cells)
komutunu çalıştırın. Hizalama (Alignment) bölmesine geçip Yönelim (Orientation)
kısmından dikine başlık formatını seçip Tamam düğmesine tıklayın.
39-OTOMATİK
BİÇİM.
Excel'de
hazırladığınız tablolara şık bir görünüm vermek istiyorsanız, tabloyu seçip
Biçim*Otomatik Biçim (Format*AutoFormat) komutunu çalıştırın. Karşınıza gelen
diyalog kutusunda pek çok tablo biçimini örnekleri ile birlikte bulacaksınız.
40-ROMEN
RAKAMLARI.
Bir sayının
Romen rakamları ile görünmesini istiyorsanız, ROMEN() formülünü
kullanabilirsiniz. B2 hücresinde 1996 sayısının olduğunu varsayalım. Eğer A2
hücresinde bu sayıyı Romen rakamı ile görmek istiyorsanız, bütün yapacağınız şey
A2 hücresine ROMEN(B2) formülünü girmektir.
41-HÜCRE
DEĞERİNİ ARTTIRIP AZALTACAK DÜĞMELER:
Hesap
tablonuza bir hücrenin değerini artırıp azaltacak düğmeler eklemek için Fırıldak
(Spinners) özelliğini kullanabilirsiniz. Bu düğmeyi kullanmak için herhangi bir
hücreye herhangi bir değer girin. Forms (Formlar) araç çubuğundan Fırıldak
aracının düğmesine basın. Farenizi kullanarak hesap tablosunda istediğiniz yere
istediğiniz boyutta bir fırıldak çizin. Fırıldak üzerine sağ fare tuşuyla basın;
Nesne Biçimle (Format Object) komutunu çalıştırın. Diyalog kutusunun Hücre
Bağlantısı (Cell Link) bölmesinde sayının etkileyeceği adresi girin (örneğin B3
için $b$3). Bu diyalog kutusundan ayrıca hücrenin alabileceği minimum ve
maksimum değerleri, artış miktarını ayarlayabilirsiniz. İşte bu kadar. Artık
arttırma/azaltma düğmenizi kullanabilirsiniz.
42-EXCEL
İÇİNDE HESAP MAKİNASI
BASİT
hesaplamalar yapmak için de Excel'in formülleri ile uğraşmaya değmez ki. Excel
araç çubuğuna bir hesap makinesi simgesi ekleyip bu düğmeye basılınca Windows
95'in basit hesap makinesinin açılmasını sağlayarak işlerinizi
kolaylaştırabilirsiniz. Bunu yapmak için aşağıdaki adımları takip etmeniz
yeterli:
·
Herhangi bir
Excel araç çubuğunun üzerine sağ fare düğmesi ile tıklayın ve Özelleştir
komutunu çalıştırın.
·
Komutlar
bölümüne gelin.
·
Kategoriler
bölümünde Araçlar seçeneğine gelin.
·
Sol
taraftaki listeden Özel seçeneğine gelin, yan tarafında minik bir hesap makinesi
simgesi olması lazım. Bu seçeneği sürükleyip istediğiniz bir araç çubuğunun
üzerine bırak.
·
Kapat
düğmesine basarak diyalog kutusunu kapatın. Bundan sonra Excel içinde mini bir
hesaplama yapmak istediğiniz zaman bütün yapacağınız araç çubuğuna eklemiş
olduğunuz hesap makinesi düğmesine basmak. Hesap makinesi programı açılacaktır.
43-EXCEL
SAYFALARINI BİRLEŞTİRMEK
Bir Excel
çalışma kitabının içerisinde bulunan bir veya daha fazla çalışma sayfasını başka
bir çalışma kitabına almak istiyorsanız, bütün yapacağınız önce hedef, daha
sonra da kaynak Excel çalışma kitabını açmak. Daha sonra Pencere menüsünden
Yerleştir * Yatay komutunu çalıştırarak iki dosyanın da içeriğinin ekranda
görünmesini sağlayın.
Kopyalamak
ya da taşımak istediğiniz çalışma sayfalarının alt tarafında bulunan sayfa
TAB'larından fare ile tutun ve hedef Excel çalışma kitabının üzerine bırakın.
Bu işlemi
yaptığınızda sayfayı taşımış olacaksınız. Eğer sayfayı kopyalamak, yani
orijinalini kaynak çalışma kitabında bırakmak istiyorsanız sürükle ve bırak
işlemi sırasında CTRL tuşuna basın ve basılı tutun. Sürüklenen simgenin yanında
bir + (artı) işareti belirecektir. Bu işaret sayfanın "kopyalandığını" gösterir.
44-SÜTUNLARI
SATIR OLARAK KOPYALAMAK:
Excel'de Sayfa1 de hazırladığım bir formun başlığı A1 ile A10 hücreleri arasında bulunmaktadır. Sayfa1 de A sütununa yazılmış bu verileri Sayfa2 de 1. satıra kopyalamak istiyorum. Bu işlemi yapabileceğim en kısa yol hangisidir?